Οι υδρονικές μονάδες fan coil αποτελούν τις τερματικές εσωτερικές μονάδες ενός συστήματος κλιματισμού (ψύξης, θέρμανσης και αερισμού) το οποίο συνηθέστερα έχει ως πηγή για την παραγωγή της θερμότητας ή της ψύξης αντλία θερμότητας, ψύκτη ή λέβητα, που ως μέσο μεταφοράς θερμότητας χρησιμοποιούν το νερό.

Γράφει η Παναγιώτα Τσίτσου, για την Τsitsos – Galletti, Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης Δ.Π.Θ.

Η δομή των fan coil είναι σχετικά απλή και η μεγάλη γκάμα σε τύπους, διαστάσεις και ενεργειακή απόδοση τα καθιστούν ικανά να ταιριάξουν σε πολλά είδη εφαρμογών από μικρές οικιακές έως βιομηχανικές ή ειδικές εφαρμογές για το νοσοκομειακό ή ναυτιλιακό τομέα.

Τα κύρια μέρη ενός οποιαδήποτε fan coil νερού:

  • Ο εναλλάκτης θερμότητας (στοιχείο νερού) κατασκευασμένος από σωλήνες χαλκού και πτερύγια αλουμινίου. Το μήκος του εναλλάκτη και το πλήθος των σειρών του είναι βασικοί παράγοντες της αποδιδόμενης ισχύος.
  • Ο ανεμιστήρας που συνήθως είναι φυγοκενρικός (centrifugal) ή μικτής ροής (cross-flow).
  • Ο κινητήρας του ανεμιστήρα, παραδοσιακά εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) ή κινητήρας χωρίς ψύκτρες(BrushLess) συνεχούς ρεύματος (DC). Οι κινητήρες BLDC είναι σημαντικά πιο αποδοτικοί από τους συμβατικούς (περίπου 30%).
  • Χειριστήριο/ έλεγχος μονάδας. Η μονάδα δύναται να χειριστεί μέσω ηλεκτρομηχανικού ή ηλεκτρονικού χειριστηρίου ή μέσω συνολικού συστήματος διαχείρισης BMS (Building Management System). Τα χειριστήρια συνδέονται με τα αντίστοιχα αισθητήρια ανάγνωσης θερμοκρασιών αέρος και νερού καθώς και με αισθητήρια ανάγνωσης επιπέδων υγρασίας (στην περίπτωση που απαιτείται η ρύθμιση της).
  • Ηλεκτρομαγνητικές βαλβίδες (προαιρετικά): 2-οδες ή 3-οδες. Συνδέονται στο υδραυλικό κύκλωμα της μονάδας και επιτρέπουν τη διακοπή της παροχής του θερμού ή ψυχρού νερού στη μονάδα (2-οδες) ή και το by-pass της μονάδας (3-οδες).

Τύποι fan coil, ανάλογα:

  1. Με κάλυμμα ή χωρίς. Ανάλογα με την εγκατάσταση οι μονάδες μπορεί να είναι εμφανούς τύπου ή κρυφού. Οι γυμνές μονάδες κρύβονται συνήθως σε ψευδοροφές ή εγκιβωτίζονται. Οι μονάδες με κάλυμμα διατίθενται σε μια ποικιλία σχεδίων και χρωμάτων.
  2. Με το επίπεδο τοποθέτησης. Διακρίνονται σε μονάδες δαπέδου, οροφής ή τοίχου (highwall). Ανάλογα με τον ελεύθερο χώρο που υπάρχει, οι μονάδες μπορούν να τοποθετηθούν κάθετα στο δάπεδο ή οριζόντια σε υψηλότερα σημεία.
  3. Με το είδος του συστήματος: 2-σωλήνιο ή 4-σωλήνιο. Τα 4-σωλήνια συστήματα επιτρέπουν την ταυτόχρονη ψύξη και θέρμανση διαφορετικών θερμικών ζωνών ενός κτηρίου, κάτι που δεν είναι εφικτό στα 2-σωλήνια συστήματα. Οι μονάδες κατασκευασμένες με 4-σωλήνες και 2 εναλλάκτες (2 σωλήνες για τη θέρμανση και 2 για τη ψύξη) συνδέονται με 2 διαφορετικές πηγές ψύξης και θέρμανσης ή ψυξης/θέρμανσης και θέρμανσης.
  4. Με τη στατική πίεση. Οι μονάδες κρυφής τοποθέτησης διακρίνονται σε χαμηλής, μεσαίας και υψηλής στατικής πίεσης. Κρύβονται σε ψευδοροφές και συνδέονται με αεραγωγούς για την καλύτερη κατανομή του θερμού ή ψυχρού αέρα στους χώρους. Ανάλογα με τις διαστάσεις του αεραγωγού κρίνεται και η επιλογή της ανάλογης στατικής πιέσεως της μονάδας.

Είδη εφαρμογών

Οικιακές: πολλές επιλογές σε fancoil εμφανούς τοποθέτησης με κομψά προφίλ. Σημασία πρέπει να δίνεται κατά την διαστασιολόγηση και επιλογή τους προκειμένου να αποφεύγεται η υψηλή στάθμη θορύβου σε κρεβατοκάμαρες και γραφεία.

Εμπορικές: για ξενοδοχεία, γραφεία, ιατρεία, οινοποιεία και γενικότερα καταστήματα και εμπορικά κέντρα. Σε τέτοιες εφαρμογές πολύ συχνά χρησιμοποιούνται μονάδες κρυφής τοποθέτησης μεσαίας ή υψηλής στατικής πίεσης.

Βιομηχανικές: Πολύ συχνά προτιμώνταιfancoils τύπου κασέτας με μεγάλη αποδιδόμενη ισχύ για κρυφή τοποθέτηση. Παρόλα αυτά, όλα τα είδη fancoil είναι δυνατό να τοποθετηθούν εφόσον καλύπτουν τις ανάγκες σε αποδιδόμενο φορτίο.

Νοσοκομειακές: στα fancoil παρέχεται η δυνατότητα συστήματος καθαρισμού και απιονισμού του αέρα.

Βασικές εργασίες συντήρησης:

  • Έλεγχος μονώσεων των υδραυλικών σωλήνων.
  • Έλεγχος ορθών μετρήσεων των αισθητηρίων.
  • Έλεγχος των προκαθορισμένων τιμών ρύθμισης των χειριστηρίων (setpoints).
  • Έλεγχος του σωλήνα αποστράγγισηςκαι της λεκάνης συλλογής συμπυκνωμάτων.
  • Καθαρισμός φίλτρου αέρα
  • Έλεγχος στεγανότητας υδραυλικών σωλήνων.
  • Έλεγχος σωστής λειτουργίας του ανεμιστήρα.
  • Έλεγχος για θορύβους.
  • Έλεγχος εδράνων του κινητήρα.
  • Έλεγχος για κραδασμούς.

Προβλήματα από την έλλειψη συντήρησης ή την κακή συντήρηση:

  • Διακίνηση κακής ποιότητας αέρα στο χώρο λόγω βρώμικων φίλτρων.
  • Διαρροή νερού από τη μονάδα λόγω μπλοκαρισμένου σωλήνα αποχέτευσης. Το νερό αυτό είναι τα συμπυκνώματα που δεν έχουν αποστραγγιστεί.
  • Αύξηση λειτουργικού κόστους των μονάδων λόγω κακής ή ελλειπούς θερμοστατικής λειτουργίας. Η καλή λειτουργία των αισθητηρίων και η σωστή ρύθμιση των χειριστηρίων θα πρέπει να ελέγχονται από εξειδικευμένους τεχνικούς.

Τα fan coil νερού βελτιώνονται συνεχώς από τεχνολογικής και σχεδιαστικής άποψης με απώτερο σκοπό την κάλυψη των αναγκών των χρηστών για κλιματισμό, τη δημιουργία συνθηκών άνεσης και την τήρηση των ευρωπαϊκών προτύπων όσον αφορά τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά.

Fan coil ART- U Galletti | Πάχος: 10 cm | www.tsitsos.gr