Σύμφωνα με στοιχεία ερευνών περίπου το 50% των επιχειρήσεων έχουν αρρύθμιστες οφειλές προς το Δημόσιο. Επιπλέον, δύο στους τρεις επιχειρηματίες οφείλουν (ρυθμισμένες και αρρύθμιστες οφειλές) σε ασφαλιστικά ταμεία και εφορία. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), το συνολικό χρέος Φυσικών και Νομικών Προσώπων ανέρχεται σε περίπου 157 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 70% του ΑΕΠ της Ελλάδας…
Συνεπώς οι οφειλές αυτές είναι μια σκληρή πραγματικότητα που πρέπει οι επιχειρηματίες να διαχειριστούν συνετά, με προσοχή και μεθοδικότητα.
Στο άρθρο αυτό θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε τους τρόπους ρύθμισης των οφειλών μιας επιχείρησης, προς το δημόσιο με απλό και κατανοητό τρόπο.
Γράφει ο Σ τ α υ ρ ο υ λ ά κ η ς Α ρ τ . Κ ω ν σ τ α ν τ ί ν ο ς
Οικονομολόγος Ανωτάτης Βιομηχανικής Σχολής Θεσ/κης
D – E c o n Σταυρουλάκης Κων/νος και Συνεργάτες.
Λογιστής / Φοροτεχνικός – Σύμβουλος Επιχειρήσεων
Αρ. Αδειας 0028686 Τάξη Α’
Β. Κορνάρου 30, Χανιά Κρήτης Τ.Κ 73100
mail:eurohania@yahoo.gr
- Ποιες οφειλές μπορούν να ρυθμιστούν:
Οι οφειλές προς την ΑΑΔΕ,όταν βεβαιώνονται, μπορούν άμεσα να υπαχθούν σε ρύθμιση. Δεν απαιτείται δηλαδή να γίνουν ληξιπρόθεσμες για να ρυθμιστούν όπως γινόταν παλαιότερα. Αυτό σημαίνει ότι την επόμενη ημέρα που υποβλήθηκε π.χ. μια περιοδική δήλωση ΦΠΑ, μπορεί η οφειλή που προκύπτει από αυτήν την δήλωση, να ρυθμιστεί άμεσα χωρίς να περιμένουμε να λήξει η διορία πληρωμής της.
Αντίθετα στον ΕΦΚΑ για να ρυθμιστούν οι οφειλές, πρέπει πρώτα να γίνουν ληξιπρόθεσμες, δηλαδή να «μεταφερθούν» από τα συστήματα του ΕΦΚΑ στα συστήματα του ΚΕΑΟ ( = Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών). Εδώ συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να συμβαίνουν τραγελαφικά γεγονότα καθώς σε ορισμένες οφειλές, που προκύπτουν συνήθως από εκπρόθεσμες δηλώσεις ή μεταγενέστερες βεβαιώσεις, να κάνουν ακόμα και μήνες για να μεταφερθούν στο ΚΕΑΟ, ώστε μετά, να μπορούν να ρυθμιστούν ! Λίγη υπομονή λοιπόν στην περίπτωση των οφειλών στον ΕΦΚΑ.
- Ποιες οι δυνατότητες ρύθμισης οφειλών προς το Δημόσιο;
Υπάρχουν δύο δυνατότητες ρύθμισης οφειλών ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ:
(2α) Η Πάγια Ρύθμιση: Πρόκειται για την γνωστή ρύθμιση με 24 ή 48 δόσεις η οποία γίνεται εύκολα και γρήγορα και συνήθως τις αναλαμβάνουν οι ίδιοι οι λογιστές που επιτηρούν την επιχείρηση
(2β) Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών:Η δεύτερη αυτή περίπτωση αφορά οφειλές άνω των 10.000 ευρώ (συνολικά στο Δημόσιο). Οι οφειλέτες μπορούν εδώ να αιτηθούν ρύθμιση έως και 240 δόσεις (συνήθως καταλήγουν σε 120 δόσεις). Η ρύθμιση αυτή δεν γίνεται αυτόματα, απαιτεί αρκετό χρόνο κατά μέσο όρο πάνω από μήνα. Διεκπεραιώνεται συνήθως από εξειδικευμένους λογιστές και δικηγόρους
Από τα παραπάνω προκύπτει πως η άποψη περί αδυναμίας μιας επιχείρησης να ρυθμίσει τις οφειλές της στο Δημόσιο σε πολλές δόσεις είναι ψευδής. Μπορεί και πάνω από 24 απλά οι οφειλές στο Δημόσιο πρέπει να είναι συνολικά άνω των 10.000 ευρώ.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τις δύο περιπτώσεις:
2α] Η Πάγια ρύθμιση:
Η πάγια ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο επιτρέπει στους φορολογούμενους να εξοφλήσουν τις οφειλές τους σε δόσεις, με συγκεκριμένους όρους όσον αφορά τον αριθμό των δόσεων και το επιτόκιο.
Αριθμός Δόσεων:
α) Για τακτικές οφειλές (π.χ., φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ): έως 24 μηνιαίες δόσεις.
β) Για έκτακτες οφειλές (π.χ., φόροι κληρονομιάς): έως 48 μηνιαίες δόσεις.
Το ελάχιστο ποσό κάθε μηνιαίας δόσης: δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 30 ευρώ.
Επιτόκιο:
α)Για ρυθμίσεις έως 12 δόσεις: επιτόκιο 4,34%.
β) Για ρυθμίσεις από 13 έως 24 δόσεις: επιτόκιο 5,84%.
Αυτά τα επιτόκια ισχύουν μέχρι τις 31 Μαρτίου 2025, καθώς με σχετική νομοθεσία έχουν “παγώσει” τα επιτόκια για τις ρυθμισμένες δόσεις, διατηρώντας τα στα επίπεδα που είχαν διαμορφωθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2024.Χωρίς την παρέμβαση αυτή, τα επιτόκια θα είχαν αυξηθεί σε 6,68% για ρυθμίσεις έως 12 δόσεις και σε 8,18% για περισσότερες από 12 δόσεις!
Διαδικασία υποβολής αίτησης:Την διεκπεραιώνει συνήθως ο λογιστής σας.
Τι συμβαίνει με τα αναγκαστικά μέτρα που έχουν λάβει εις βάρος του οφειλέτη:
Η επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας παρέχει προστασία από αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, εφόσον τηρούνται οι όροι της ρύθμισης.Σε περίπτωση που έχει γίνει ήδη κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών μπορεί αυτή η κατάσχεση να περιοριστεί στο ύψος της ρυθμιζόμενης δόσης
2β] Εξωδικαστικός Μηχανισμός:
Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών είναι μια διαδικασία που επιτρέπει σε φυσικά και νομικά πρόσωπα να ρυθμίζουν τις οφειλές τους προς το Δημόσιο.. Η διαδικασία αυτή διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες και προϋποθέσεις:
Ελάχιστο ύψος οφειλών:Για να είναι επιλέξιμος για τον μηχανισμό, το συνολικό ύψος των οφειλών πρέπει να υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ.
Διαγραφή οφειλών:Η ρύθμιση μπορεί να περιλαμβάνει μερική διαγραφή οφειλών, με τα ακόλουθα όρια:
Έως 75% επί της βασικής οφειλής.
Έως 85% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ.
Έως 95% επί των προστίμων της ΑΑΔΕ.
Εδώ να δώσουμε προσοχή: Λέμε «έως» και το «έως» να το προσέξουμε καθώς διαφορετικά .. παραπλανεί !Σε λίγες περιπτώσεις υπάρχει μείωσης Βασικής Οφειλής. Γιατί άλλωστε; Είναι δυνατόν να έχει εισπράξει κάποιος ΦΠΑ από ένα πελάτη του και να μην το αποδώσει ακέραιο στο κράτος; Όμως για τις προσαυξήσεις υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις με μείωση τους έως και 85% (ή τα πρόστιμα έως και 95%) αλλά και εκεί όχι πάντα. Υπάρχει ένας αλγόριθμος που υπολογίζει με πλήθος μεταβλητών και καταλήγει σε συγκεκριμένη πρόταση διαγραφής. Για να επιτευχθεί η μερική διαγραφή χρέους, θα πρέπει να πληρούνται προϋποθέσεις, όπως να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές των υποχρεώσεων, η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής κ.τ.λ.
Επιτόκιο:Σταθερό επιτόκιο 3%
Διάρκεια ρύθμισης:Η ρύθμιση μπορεί να προβλέπει αποπληρωμή σε έως 240 μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστη μηνιαία δόση τα 50 ευρώ. Όμως πάλι εδώ υπάρχει το «έως» και ο αλγόριθμος και έτσι, στο τέλος, σπάνια οι ρυθμίσεις αυτές ξεπερνούν οι δόσεις τις 120. Συνήθως όμως είναι πάνω από 70 δόσεις. Για την τελική απόφαση του αλγόριθμου, λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, το ύψος των περιουσιακών του στοιχείων κ.τ.λ. Όσα περισσότερα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματα έχει ο οφειλέτης τόσο λιγότερη η διευκόλυνση που του παρέχεται στην ρύθμιση από τον αλγόριθμο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού.
Διαδικασία υποβολής αίτησης: Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής πλατφόρμας του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, όπου ο οφειλέτης παρέχει όλα τα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία. Απαιτεί αρκετό χρόνο κατά μέσο όρο πάνω από μήνα. Διεκπεραιώνεται συνήθως από εξειδικευμένους λογιστές και δικηγόρους
Τι συμβαίνει με τα αναγκαστικά μέτρα που έχουν λάβει εις βάρος του οφειλέτη: Η επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας παρέχει προστασία από αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, εφόσον τηρούνται οι όροι της ρύθμισης.Σε περίπτωση που έχει γίνει ήδη κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών μπορεί αυτή η κατάσχεση να περιοριστεί στο ύψος της ρυθμιζόμενης δόσης.
- Μπορώ να ανταπεξέλθω στην ρύθμιση ή άδικος ο κόπος μου;
Κι όμως το προαναφερόμενο αποτελεί είναι πολύ βασικό ερώτημα. Δεν αρκεί δηλαδή η ύπαρξη εργαλείων με τα οποία μπορείς να ρυθμίσει ένας επιχειρηματίας τις οφειλές του προς το Δημόσιο (όπως αυτά προαναφέρθηκαν). Πρέπει ο επιχειρηματίας να ελέγξει και αν μπορεί να ανταπεξέλθει στην ρύθμιση που θα του προταθεί, καθώς αλλιώς, δώρο άδωρον η όλη διαδικασία.
Για να διαπιστώσει κάποιος αν μπορεί να ανταπεξέλθει θα πρέπει να κάνει ένα προγραμματισμό ταμειακών ροών, που θα προκύπτει από ένα σχέδιο βιωσιμότητας. Αυτά μην μας φαίνονται εξωγήινα. Απλά πράγματα είναι αν τα εφαρμόσεις με απλότητα. Αναφέρομαι βεβαίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και όχι στις μεγαλύτερες που απαιτεί ιδιαίτερο χειρισμό. Η λογική του σχεδιασμού οδηγεί στην ανάγκη να καταγραφούν τα έσοδα και τα έξοδα, ας πούμε σαν βάση, του προηγούμενουέτους. Αναμορφώνονται τα ποσά στα επόμενα έτη με σενάρια προβλέψεων. Αναμορφώνονται, ίσως και οι δαπάνες, σταθμίζονται οι αναγκαίες επενδυτικές προοπτικές. Αυτό που περισσεύει, καθώς πρέπει να περισσεύει, θα επιμερίζεται μεταξύ της κάλυψης του κόστους διαβίωσης του επιχειρηματία και της απόσβεσης, δηλαδή της αποπληρωμής της προτεινόμενης ρύθμισης. Στην ουσία δηλαδή θα συντάσσετε ένα ειδικό αποθεματικό για ακριβώς αυτόν τον λόγο.
Σε περίπτωση που ο «λογαριασμός δεν βγαίνει» χρειάζεται λήψη αποφάσεων τέτοιων ώστε να βγαίνει. Η επιλογή δεν πληρώνω κάποιον για να πληρώσω τον άλλον (και συνήθως επιλέγεται να μην πληρωθεί το Δημόσιο) μόνο σε αδιέξοδα μας ρίχνει.
Βεβαίως και χρειάζεται σύμβουλο στην προσπάθεια σας αυτή , έτσι όπως και ο σύμβουλος χρειάζεται τεχνίτη για το σπίτι του, ή έναν λογιστή για τα φορολογικά του, όπως ο λογιστής χρειάζεται έναν ασφαλιστή για την αστική του ευθύνη, όπως ο ασφαλιστής χρειάζεται ψυκτικό για το σπίτι του και ούτω καθεξής.
Κάποια στιγμή πρέπει να μάθουμε τουλάχιστον να έχουμε εξωτερικούς συνεργάτες να τους στηρίζουμε και να μας στηρίζουν. Μην σας κάνω κουβέντα και για τους εσωτερικούς συνεργάτες που είναι ακόμα πιο δύσκολο. Ας δούμε, έτσι γι’ αρχή σοβαρά την καλή και αποδοτική συνεργασία με τους εξωτερικούς συνεργάτες.
Καλή δύναμη στην προσπάθεια όλων!
