Τις τελευταίες δεκαετίες, οι περιβαλλοντικές συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί, πλέον, έναν συνήθη αιτιολογικό παράγοντα για πολυάριθμα νοσήματα. Όμως, οι περισσότεροι από εμάς, γνωρίζουν ότι πολλά από τα κτίρια που εργαζόμαστε ή επισκεπτόμαστε είναι «άρρωστα»; Τι σημαίνει ο όρος άρρωστο κτίριο; Τι μπορεί να προκαλέσει στην υγεία του ανθρώπου;
Γράφει η Μιμή Μανάρη, Μηχ/γος Μηχανικός ΤΕ
Άρρωστα κτίρια χαρακτηρίζονται τα κτίσματα που παρουσιάζουν προβλήματα εσωτερικής ρύπανσης. Το 80-90% του χρόνου της ζωής μας τον περνάμε σε εσωτερικούς χώρους γι’ αυτό προκειμένου να διαφυλάξουμε την υγεία μας θα πρέπει να φροντίζουμε να διατηρούνται αυτοί υγιείς. Ο όρος σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου (SBS Sick Building Syndrome) χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κατάσταση της υγείας, τουλάχιστον του 50% των ενοίκων ενός κτίσματος, η οποία χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένες ενοχλήσεις που αποδίδονται αποκλειστικά και μόνο στην εσωτερική ρύπανση του αέρα.
Επικεντρωνόμαστε συνήθως στη ρύπανση της ατμόσφαιρας, ωστόσο η ποιότητα του αέρα στο εσωτερικό ενός κτιρίου μπορεί να είναι εξίσου βλαβερή για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η επιβαρυμένη ατμόσφαιρα στο εσωτερικό των κτιρίων αποτελεί πρόβλημα για τη δημόσια υγεία για αυτό και το ζήτημα συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των επιστημόνων. Στη χώρα μας 9 στους 10 εργαζόμενους παρουσιάζουν συμπτώματα τουλάχιστον μια φορά από το «σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου», σύμφωνα με έρευνα του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών αυτά είναιτα εξής: πονοκέφαλος (62,5%), ερεθισμοί στα μάτια (58,3%), δυσκολία συγκέντρωσης (33%), ασυνήθιστη σωματική κόπωση (31,4%), υπνηλία (31,4%), ζάλη (28,5%) και δύσπνοια (18,3%).
Η εσωτερική ρύπανση ενός άρρωστου κτιρίου οφείλεται κυρίως σε φυσικούς παράγοντες(ραδόνιο) σε χημικούς παράγοντες (πτητικές οργανικές ενώσεις, φορμαλδεΰδη, αμίαντος) και σε βιολογικούς παράγοντες(κλιματιστικά συστήματα).Για την αντιμετώπιση των παραπάνω παραγόντων, που μπορεί να επιδρούν αρνητικά στην ανθρώπινη υγεία, σημείο – κλειδί είναι η ανανέωση του αέρα στους κλειστούς χώρους.
Καλό είναι να γίνεται ο σωστός αερισμός στα σπίτια για να αποφεύγεται τόσο η συγκέντρωση διαφόρων επιβαρυντικών ουσιών όσο και η δημιουργία μούχλας λόγω της υγρασίας. Ωστόσο αυτό ισχύει όταν οι ρύποι στο εξωτερικό περιβάλλον είναι λιγότεροι απ’ ότι στο εσωτερικό. Στα μεγάλα αστικά κέντρα όπου η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι πολύ υψηλή, ο φυσικός αερισμός μπορεί να μην είναι ωφέλιμος.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και όταν ο αερισμός γίνεται χωρίς σήτες, με συνέπεια να επιτρέπεται η ελεύθερη διέλευση των ξενιστών. Ο αμερικανικός Οργανισμός Περιβαλλοντικής Προστασίας (Environmental Protection Agency, EPA) αναφέρει ότι οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι για να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους είναι να μειωθούν ή να αφαιρεθούν οι πηγές των ρύπων, καθώς και να γίνεται φυσικός αερισμός με καθαρό αέρα. Και προσθέτει πως αποτελεσματικό συμπλήρωμα σε αυτά τα μέτρα αποτελεί ο καθαρισμός του αέρα με φορητές συσκευές που καθαρίζουν και απολυμαίνουν τον αέρα, καθώς και η αναβάθμιση των φίλτρων αέρα στα συστήματα αερισμού, θέρμανσης και κλιματισμού.
Οι φορητές συσκευές καθαρισμού και απολύμανσης του αέρα είναι σχεδιασμένες για να καθαρίζουν όλο τον αέρα σε έναν ενιαίο χώρο ή δωμάτιο και μειώνουν σημαντικά την εσωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση και βοηθούν στην μη διασπορά των ιών και ως εκ τούτου και του ιού COVID– 19.
