Επειδή στην νέα ΚΥΑ (ΥΠΕΝ/ΔΔΕΔ/85858/2124 ΦΕΚ 6777/Β/31-12-2021) το «βάρος» για την ορθή χρήση και συντήρηση του ψυκτικού εξοπλισμού ή του εξοπλισμού πυρόσβεσης που περιέχει φθοριούχα αέρια «πέφτει» στον χειριστή, στο παρόν άρθρο θα επιχειρηθεί να εξηγηθεί ποιος είναι ο χειριστής που περιγράφεται στο άρθρο 4 παράγραφο 1.1 της νέας ΚΥΑ και στην παράγραφο 8 του άρθρου 2 του Κανονισμού (Σημείωση: όπου αναφέρεται ο Κανονισμός εννοείται ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 517/2014), ποιες είναι οι υποχρεώσεις του και οι κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης με πράξη ή παράλειψη των διατάξεων της ΚΥΑ και του Κανονισμού.

Επειδή, η έννοια του χειριστή του εξοπλισμού έχει δημιουργήσει δικαιολογημένες απορίες και σύγχυση, θα επιχειρηθεί να ξεκαθαρίσουμε την έννοια αυτή, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του προηγούμενου άρθρου για την νέα ΚΥΑ.

Γράφει ο Θωμάς Παπαστεργιάδης, SIX SIGMA BLACK BELT
Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός, PhD, Τεχνικός Σύμβουλος Επιχειρήσεων
www.solutionshellas.com

 

1η Περίπτωση

Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι το φυσικό πρόσωπο Α ή το νομικό πρόσωπο Α (δηλαδή η επιχείρηση Α) είναι ο ιδιοκτήτης ενός κτιριακού συγκροτήματος γραφείων. Στο δώμα του συγκροτήματος αυτού υπάρχει εξοπλισμός για την ψύξη και θέρμανση των χώρων των γραφείων καθώς και εξοπλισμός πυρόσβεσης (π.χ. συστοιχία φιαλών) για την πυρασφάλεια του κτιρίου που περιέχει φθοριούχα αέρια.
Ας υποθέσουμε ότι ο Α έχει προσλάβει έναν πιστοποιημένο ψυκτικό στον οποίο έχει αναθέσει την συντήρηση και τον έλεγχο του εξοπλισμού που περιέχει φθοριούχα αέρια. Ο ψυκτικός δηλαδή περιλαμβάνεται στον πίνακα προσωπικού του Α (εξαρτημένη σχέση εργασίας).

Ο Α εκμισθώνει τα γραφεία του κτιριακού συγκροτήματος σε διάφορες εταιρίες για να ασκούν την δραστηριότητά τους. Έχει, παραδείγματος χάριν, έναν όροφο ενοικιασμένο σε μια τράπεζα, έναν άλλο όροφο σε μια ασφαλιστική εταιρία και διάφορους χώρους γραφείων σε μικρότερες επιχειρήσεις.
Οι μισθωτές (ενοικιαστές) έχουν συνάψει συμφωνητικό με τον Α για την ενοικίαση των γραφείων όπου στο συμφωνητικό περιλαμβάνεται η παροχή ψύξης και θέρμανσης, οι ανελκυστήρες του κτιριακού συγκροτήματος, το αντλιοστάσιο πυρόσβεσης στο υπόγειο του κτιρίου, οι χώροι στάθμευσης στο υπόγειο και η φύλαξη του χώρου (μέσω ιδιωτικής εταιρίας φύλαξης – security).

 

Σε αυτή την περίπτωση, χειριστής του εξοπλισμού που περιέχει φθοριούχα αέρια (αλλά και όλων των άλλων παροχών που προσφέρει στους ενοικιαστές) είναι ο Α.

Άρα, ο Α είναι υποχρεωμένος να συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που περιγράφονται στο άρθρο 4 της νέας ΚΥΑ (καλή τεχνική λειτουργία του εξοπλισμού, λήψη απαραίτητων προληπτικών μέτρων για την αποφυγή διαρροών, έλεγχος του εξοπλισμού από πιστοποιημένο τεχνικό προσωπικό).

2η Περίπτωση

Ας δούμε τώρα την περίπτωση που ο Α αντί να προσλάβει πιστοποιημένο τεχνικό για την συντήρηση και τον έλεγχο του εξοπλισμού που περιέχει φθοριούχα αέρια, αποφασίζει να συνάψει ιδιωτικό συμφωνητικό με πιστοποιημένη επιχείρηση Β όπου στο συμφωνητικό ρητά εκχωρούνται οι υποχρεώσεις του χειριστή του εξοπλισμού στην επιχείρηση Β(Σημείωση: η ΚΥΑ εδώ χρησιμοποιεί την λέξη επιχείρηση, που θεωρώ ότι περιλαμβάνει και το φυσικό πρόσωπο δηλαδή τον μεμονωμένο ψυκτικό αφού αυτός έχει είτε ατομική επιχείρηση ή άλλης μορφής επιχείρηση, δηλαδή ΕΕ, ΟΕ ή ΙΚΕ, κλπ.).

Σε αυτή την περίπτωση, χειριστής του εξοπλισμού που περιέχει φθοριούχα αέρια (αλλά και όλων των άλλων παροχών που προσφέρει στους ενοικιαστές) είναι η επιχείρηση Β και είναι υποχρεωμένη να συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που περιγράφονται στην του άρθρου 4 (καλή τεχνική λειτουργία του εξοπλισμού, λήψη απαραίτητων προληπτικών μέτρων για την αποφυγή διαρροών, έλεγχος του εξοπλισμού από πιστοποιημένο τεχνικό προσωπικό).
Εάν όμως στο συμφωνητικό μεταξύ του ιδιοκτήτη του εξοπλισμού (στο παράδειγμα είναι ο Α) και της επιχείρησης Β (που κάνει τους ελέγχους με πιστοποιημένους ψυκτικούς) δεν εκχωρηθούν ρητά οι υποχρεώσεις της ΚΥΑ αλλά παραμείνουν στον ιδιοκτήτη, τότε χειριστής παραμένει ο Α. Η επιχείρηση Β απλά κάνει τους ελέγχους με πιστοποιημένους ψυκτικούς για λογαριασμό του Α (επειδή π.χ. ο Α δεν θέλει να προσλάβει εξειδικευμένο προσωπικό). Άρα, οι υποχρεώσεις του άρθρου 4 παραμένουν στον Α.

3η Περίπτωση

Ο Α ενοικιάζει όλο το κτιριακό συγκρότημα μαζί με τις παροχές (ψυκτικός εξοπλισμός, πυρασφάλεια, ανελκυστήρες, κλπ.) σε μία εταιρία Γ. Τότε η εταιρία Γ είναι ο χειριστής και υποχρεούται για όσα περιγράφονται στο άρθρο 4 της ΚΥΑ. Άρα, η εταιρία Γ πρέπει να προσλάβει πιστοποιημένο ψυκτικό για την συντήρηση και έλεγχο του ψυκτικού εξοπλισμού ή με την σειρά της να συνάψει συμφωνητικό με άλλη εταιρία Δ. Εάν η εταιρία Γ, ρητά εκχωρήσει σε επιχείρηση την υποχρέωση αυτή στην εταιρία Δ, τότε η επιχείρηση Δ είναι ο χειριστής και είναι υπόχρεη για όσα περιγράφονται στο άρθρο 4 4 της ΚΥΑ.

Ορισμός Χειριστή

Σημαντική σημείωση: Στο προηγούμενο άρθρο μου υποστήριξα ότι η μετάφραση της λέξης operator θα ήταν καλύτερα να είχε μεταφραστεί στα Ελληνικά ως χρήστης. Όμως, όσο περισσότερο μελετάω τον Κανονισμό και την ΚΥΑ, και προσπαθώ μέσα από τα άρθρα να ερμηνεύσω τις αποφάσεις, θεωρώ ότι ίσως χειριστής να είναι τελικά η ορθή λέξη για αυτόν που κάνει την συντήρηση και τον έλεγχοτου εξοπλισμού.Ενώ χρήστης είναι αυτός που λαμβάνει το αποτέλεσμα της λειτουργίας του εξοπλισμού, δηλαδή λαμβάνει ψύξη, θέρμανση και πυρασφάλεια.

Σίγουρα είναι ζήτημα για συζήτηση, αλλά σε κάθε περίπτωση εάν συμφωνήσουμε σε κάποιον ορισμό, τότε μένει απλά να τον συνηθίσουμε και να τον χρησιμοποιούμε όλοι με τον ίδιο τρόπο. Έτσι, χειριστής μπορούμε να πούμε ότι είναι αυτός που είτε ως ιδιοκτήτης του εξοπλισμού διενεργεί την συντήρηση και τους ελέγχους είτε η επιχείρηση που ρητά της έχει εκχωρηθεί η υποχρέωση αυτή. Σε κάθε περίπτωση είτε ο ιδιοκτήτης είτε η επιχείρηση είναι υπόχρεοι για τις απαιτήσεις της ΚΥΑ.

Υποχρεώσεις Χειριστή

Οι υποχρεώσεις του χειριστή σύμφωνα με την νέα ΚΥΑ και είναι οι εξής:

  1. Έχει την ευθύνη για την καλή τεχνική λειτουργία του εξοπλισμούπου περιέχει ή του οποίου η λειτουργία βασίζεται σε φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου και τη λήψη των απαραίτητων προληπτικών μέτρων για την αποφυγή ή ελαχιστοποίηση των διαρροών των αερίων αυτών.
  2. Εξασφαλίζει ότι ο έλεγχος του εξοπλισμού διενεργείται μόνο από τεχνικό προσωπικό (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) που έχει πιστοποιηθεί για την εκτέλεση των εργασιών αυτών.
  3. Διασφαλίζει την ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση στο σύστημα εξοπλισμού, ώστε να ελέγχονται τα συστατικά μέρη και η λειτουργία του.
  4. Έχει την ευθύνη, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής ευθύνης, των αποφάσεων για τις τεχνικές τροποποιήσεις του συστήματος εξοπλισμού και τη διενέργεια ελέγχων και επισκευών.
  5. Διασφαλίζουν την ανάκτηση των φθοριούχων αερίων του θερμοκηπίου που περιέχονται σε προϊόντα και εξοπλισμό, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νέας ΚΥΑ και του Κανονισμού.
  6. Σε περίπτωση παροπλισμού ή απόσυρσης εξοπλισμού στον οποίο περιέχονται φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου που έχουν ανακτηθεί, υποχρεούνται: α) να τηρούν τις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας σχετικά με τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων και β) να το δηλώνουν στη Βάση Δεδομένων.
  7. Υποχρεούται να καταχωρεί στη ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ FGASES & ODS του ΥΠΕΝ, τα στοιχεία των μονάδων εξοπλισμού και των τεχνικών ελέγχων που διενεργεί.

Εάν ο χειριστής είναι επιχείρηση που κάνει εργασίες συντήρησης, εγκατάστασης, επισκευής, κλπ., τότε υπάρχουν επιπλέον υποχρεώσεις οι οποίες θα περιγραφούν στο επόμενο άρθρο.
Όπως αναφέρεται στην υποχρέωση Νο. 6, ο χειριστής την ευθύνη, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής ευθύνης, των αποφάσεων για τις τεχνικές τροποποιήσεις του συστήματος εξοπλισμού και τη διενέργεια ελέγχων και επισκευών. Αυτή η υποχρέωση είναι αρκετά δύσκολη να αποτυπωθεί σε ένα συμφωνητικό μεταξύ του ιδιοκτήτη του εξοπλισμού και του χειριστή (εάν είναι διαφορετικοί).

Παραβάσεις – Κυρώσεις

Οι παραβάσεις για τις οποίες επιβάλλονται πρόστιμα στον χειριστή είναι οι παρακάτω:

  • Προκαλεί εσκεμμένη έκλυση στην ατμόσφαιρα φθοριούχων αερίων (το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση την ισχύουσα κάθε φορά μέση τιμή ανά τόνο CO2 προσαυξημένη κατά 200%).
  • Δεν λαμβάνει τα μέτρα που προβλέπονται για την πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση βλαβών εξοπλισμού (1000-3000 ευρώ).
  • Δεν χρησιμοποιεί πιστοποιημένα πρόσωπα ή επιχειρήσεις για την εκτέλεση των εργασιών συντήρησης και ελέγχου (1000-3000 ευρώ).
  • Δεν λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για τον έλεγχο εντοπισμού διαρροών ή δεν διασφαλίζει ότι ο εξοπλισμός διαθέτει σύστημα εντοπισμού διαρροών (1000-4000 ευρώ).
  • Δεν διασφαλίζει τις προϋποθέσεις ανάκτησης των φθοριούχων αερίων (1000-4000 ευρώ).
    Στο επόμενο άρθρο θα περιγραφούν αναλυτικά οι απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις.

Τεχνικοί Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, τηλ. 2221077876
Οι κύριες δραστηριότητες της εταιρείας είναι:

  • Ανάπτυξη και εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης (όπως ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001, κ.α.)
  • Αδειοδότηση επιχειρήσεων, μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μελέτες πυρασφάλειας, μελέτες SEVESO, κλπ.
  • Ασφάλειας μηχανημάτων (σύνταξη τεχνικών φακέλων για σήμανση CE, αναβάθμιση ασφάλειας μηχανημάτων, κλπ.)
  • Συνδρομητική υπηρεσία ενημέρωσης της νομοθεσίας για περιβάλλον, αδειοδότηση, ενέργεια, επαγγελματική υγεία και ασφάλεια.
  • Εκπαιδεύσεις προσωπικού κυρίως σε θέματα ασφάλειας.