«Οι περισσότεροι επαγγελματίες του χώρου, όντας απασχολημένοι με τα θέματα της καθημερινότητας, δεν αντιλήφθηκαν ή απλά τους διέφυγε ένας νόμος που ψηφίστηκε το 2015 και τέθηκε σε εφαρμογή την 1.1.2017 και αφορά σε κάτι που το επόμενο χρονικό διάστημα και σίγουρα από 1.1.2021 θα απασχολεί τους πάντες: την εξοικονόμηση ενέργειας (και στην ψύξη και κλιματισμό).
Γράφει ο Ιωάννης Ζολώτας, Διευθυντής YouSaveenergy Σύμβουλοι εξοικονόμησης ενέργειας
Ο συγκεκριμένος νόμος (Ν4342/15) αφορά στην ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο, μιας ευρωπαϊκής οδηγίας του 2012 (ΕΕ27/2012), γεγονός που σημαίνει ότι άλλες χώρες μέλη, έχουν ήδη υλοποιήσει, έστω μερικώς, την σχετική υποχρέωση. Ενδεικτικά:
«Άρθρο 9
Καθεστώτα επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης
(άρθρο 7 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ)
1. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 θεσπίζεται καθεστώς επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης, με το οποίο εξασφαλίζεται ότι οι διανομείς ενέργειας ή/ και οι εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας που ορίζονται ως υπόχρεα μέρη, σύμφωνα με την παράγραφο 4 και λειτουργούν στην Ελληνική Επικράτεια, επιτυγχάνουν έναν σωρευτικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική χρήση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, με την επιφύλαξη της παραγράφου 3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζεται ο κατάλογος των υπόχρεων μερών, ο ακριβής επιμερισμός του στόχου στα υπόχρεα μέρη, οι διαδικασίες που απαιτούνται για την υλοποίηση των καθεστώτων επιβολής, το σύστημα μέτρησης, ελέγχου και επαλήθευσης των μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης που εφαρμόζουν τα υπόχρεα μέρη, με βάση το οποίο εξακριβώνεται τουλάχιστον ένα στατιστικά σημαντικό ποσοστό και αντιπροσωπευτικό δείγμα τους, καθώς και κάθε σχετικό θέμα. Με την ίδια απόφαση, κατά τον επιμερισμό του στόχου στα υπόχρεα μέρη, μπορεί να εξαιρείται η ενέργεια που διανέμεται ή πωλείται μέσω αποδοτικών συστημάτων τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης.»
Η Ελλάδα – παρόλο που είναι χαρακτηρισμένη ως «χώρα ενεργειακής φτώχειας», μοιάζει να σύρεται από τις εξελίξεις, που μας επιβάλλονται από την Ευρώπη και όχι να πράττει ότι θα έπρεπε για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Έτσι όταν ο νόμος τέθηκε σε εφαρμογή – στην καρδιά της οικονομικής κρίσης – έλειπαν, εκτός από τα απαραίτητα κεφάλαια και η σχετική ενημέρωση. Οι εταιρείες διανομής ενέργειας, που έπρεπε συνολικά να εξοικονομήσουν 330 ισοδύναμα κιλοτόνων πετρελαίου (Ktoe ) στο χρονικό διάστημα 2017-2020, βρέθηκαν προ εκπλήξεων και σε δεινή θέση, αντιμετωπίζοντας εξοντωτικές κυρώσεις. Η «σωτήρια λύση» βρέθηκε, όταν το πρόγραμμα «χαλάρωσε» κάνοντας αποδεκτές «δράσεις εξοικονόμησης» που με κάποιες αναλογιστικές μελέτες, εμφάνιζαν τις εταιρείες να έχουν πράξει το σχετικό καθήκον τους και να παρουσιάζουν και πλεόνασμα εξοικονόμησης…
Όμως, από 1. Ιανουαρίου 2021, τα πράγματα σοβαρεύουν. Η εξοικονόμηση που θα επιτυγχάνουν οι εταιρείες διανομής ενέργειας, που υπόκεινται στις διατάξεις του νόμου, θα πρέπει να πετύχουν πραγματική, μετρήσιμη εξοικονόμηση ενέργειας με απτό αποτέλεσμα.
Σε αυτό το «χρηματιστήριο εξοικονόμησης», θα μπορούν να συμμετέχουν και ανεξάρτητοι φορείς, που θα επιτυγχάνουν εξοικονόμηση για τρίτους. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ένα έργο αντικατάστασης πχ. ενός συστήματος ψύξης παλιάς τεχνολογίας με ένα νέο, ινβέρτερ, θα βρίσκει «αντίστροφη χρηματοδότηση», μέσω της επιτευχθείσας ονομαστικής εξοικονόμησης και αποφυγής κυρώσεων, (πέραν της πραγματικής χρηματοδότησης που επιτυγχάνει μέσω κυριολεκτικής μείωσης του λογαριασμού του ρεύματος)!
Αυτό δεν αποκλείει – όπως όλα δείχνουν – και τη χρήση των γνωστών εργαλείων επιδότησης για εκμοντερνισμό εξοπλισμού, που ήδη συντελείται.»