Στις 31 Δεκεμβρίου 2021 εκδόθηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΔΕΔ/85858/2124 (ΦΕΚ 6777, τεύχος Β) με τίτλο: «Μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 517/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 «για τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου και για την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) 842/2006» και των Εκτελεστικών Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» που συγκεντρώνει όλες τις απαιτήσεις των κανονισμών για τα φθοριούχα αέρια και τις υποχρεώσεις των εμπλεκομένων (δημόσιες αρχές, χρήστες εξοπλισμού, τεχνικοί συντήρησης και ελέγχων, εταιρίες συντήρησης και ελέγχων).
Γράφει ο Θωμάς Παπαστεργιάδης, SIX SIGMA BLACK BELT
Διπλωματούχος Μηχανικός Τεχνικός Σύμβουλος Επιχειρήσεων
www.solutionshellas.com
Το παρόν άρθρο απευθύνεται στο τεχνικό προσωπικό που διενεργεί τους ελέγχους και την συντήρηση εξοπλισμού που περιέχει φθοριούχα αέρια για να έχουν μια πλήρη εικόνα των απαιτήσεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 517/2014 που αφορούν την εργασία τους. Όπου γίνεται αναφορά στην παραπάνω ΚΥΑ και στο παρόν άρθρο σε «Κανονισμό» εννοείται ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 517/2014.
Κύριος, χρήστης, επιχείρηση
Ο Κανονισμός και η πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) ξεχωρίζουν τρεις έννοιες: τον κύριο (ιδιοκτήτη) του εξοπλισμού που περιέχει τα φθοριούχα αέρια, τον χειριστή (χρήστη) του εξοπλισμού και τον τεχνικό που διενεργεί την συντήρηση και τους ελέγχους.
Ο κύριος είναι ο ιδιοκτήτης του εξοπλισμού (π.χ. ιδιοκτήτης ενός συγκροτήματος γραφείων). Ο χειριστής, δηλαδή ο χρήστης (εδώ έχει γίνει ατυχής μετάφραση του Αγγλικού όρου operator σε χειριστής αντί για το σωστό στην Ελληνική γλώσσα που είναι χρήστης), είναι αυτός που χρησιμοποιεί τον εξοπλισμό για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του π.χ. σε ψύξη, θέρμανση, κλπ.
Ας δούμε όμως μέσα από παραδείγματα ποιος μπορεί να είναι ο χρήστης του εξοπλισμού. Ας πούμε λοιπόν ότι κάποιος ιδιοκτήτης (εκμισθωτής) ενός συγκροτήματος γραφείων εκμισθώνει (ενοικιάζει) τα γραφεία σε διάφορες εταιρίες (π.χ. σε ένα μεγάλο λογιστικό γραφείο, μία μεγάλη ασφαλιστική εταιρία, κ.α.).
Ο εκμισθωτής (ιδιοκτήτης του ακινήτου και του εξοπλισμού ψύξης και θέρμανσης) εκμισθώνει τα γραφεία στις διάφορες εταιρίες για τις δραστηριότητές τους. Ο εκμισθωτής μαζί με τα γραφεία παρέχει την ψύξη και θέρμανση των χώρων των γραφείων. Σε αυτή την περίπτωση, ο ιδιοκτήτης του εξοπλισμού είναι και ο χρήστης του εξοπλισμού γιατί είναι ευθύνη του εκμισθωτή (ιδιοκτήτη) του ακινήτου να παρέχει στους ενοικιαστές ψύξη και θέρμανση. Άρα, ο ιδιοκτήτης (και σε αυτή την περίπτωση και χρήστης) είναι υπόχρεος για τις απαιτήσεις συντήρησης και ελέγχων του εξοπλισμού μέσω πιστοποιημένων ψυκτικών ή πιστοποιημένων επιχειρήσεων.
Η παραπάνω ευθύνη του ιδιοκτήτη και του χρήστη αλλάζει εάν ο ιδιοκτήτης (κύριος ή εκμισθωτής) έχει ενοικιάσει το ακίνητο μαζί με τον εξοπλισμό (π.χ. ψύκτες, κεντρικές κλιματιστικές μονάδες, αντλιοστάσιο πυρόσβεσης, ανελκυστήρες, κλπ.) βάσει ιδιωτικού συμφωνητικού στον μισθωτή. Σε αυτή την περίπτωση ο ενοικιαστής (μισθωτής) είναι ο χρήστης του εξοπλισμού που περιέχει φθοριούχα αέρια και είναι υπεύθυνος για την συντήρηση και έλεγχο του ψυκτικού εξοπλισμού μέσω πιστοποιημένων ψυκτικών ή πιστοποιημένων εταιριών (οι υποχρεώσεις των χρηστών θα περιγραφούν σε επόμενο άρθρο).
Επίσης, υπάρχει η περίπτωση ρητής εκχώρησης της ευθύνης του χειριστή κατ’ ευθείαν σε πιστοποιημένο ψυκτικό ή εταιρία μέσω ιδιωτικού συμφωνητικού και η περίπτωση της μακροχρόνιας μίσθωσης (leasing) του εξοπλισμού από πιστοποιημένο ψυκτικό ή εταιρία.
Βλέπουμε λοιπόν ότι ο χειριστής (χρήστης) που έχει την ευθύνη για την συντήρησης και έλεγχο του ψυκτικού εξοπλισμού μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την σχέση κύριου (ιδιοκτήτη), χειριστή (χρήστη) και πιστοποιημένου τεχνικού ή εταιρίας όπως καθορίζεται από ιδιωτικά συμφωνητικά και ρητή εκχώρηση των υποχρεώσεων του χειριστή.
Ποιος είναι ο εξοπλισμός που αφορά τους ψυκτικούς;
Ο εξοπλισμός που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού είναι αυτός που περιέχει φορτίο μεγαλύτερο από τρία (3) κιλά ουσίας που καταστρέφει την στιβάδα του όζοντος ή φορτίο μεγαλύτερο από πέντε (5) τόνους ισοδύναμου CO2 φθοριούχων αερίων.
Οι ουσίες που καταστρέφουν την στοιβάδα του όζοντος είναι αυτές που περιέχουν χλώριο και/ή βρώμιο (αναλυτικός κατάλογος δίνεται στο Παράρτημα Ι & ΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 1005/2009). Τα φθοριούχα αέρια (F-gases) είναι οι υδροφθοράνθρακες, οι υπερφθοράνθρακες, το εξαφθοριούχο θείο και άλλα αέρια του θερμοκηπίου που περιέχουν φθόριο ή μείγματα που περιέχουν οποιαδήποτε από αυτές τις ουσίες.
α) στατικός ψυκτικός εξοπλισμός
β) στατικός κλιματιστικός εξοπλισμός
γ) στατικές αντλίες θερμότητας
δ) στατικός εξοπλισμός πυροπροστασίας
ε) μονάδες ψύξης σε φορτηγά ψυγεία και ρυμουλκούμενα ψυγεία
στ) ηλεκτρικός εξοπλισμός μεταγωγής (π.χ. ασφαλειοαποζεύκτες σε πίνακες μέσης τάσης)
ζ) οργανικοί κύκλοι Rankine (π.χ. φθοριούχα αέρια που χρησιμοποιούνται σε συστήματα ανάκτησης ενέργειας).
Ποιες είναι οι εργασίες που αφορούν τους τεχνικούς;
Η απόφαση διαχωρίζει τις εργασίες που απαιτούν πιστοποίηση από τις εργασίες που απαιτούν μόνο Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης.
Οι εργασίες που απαιτούν πιστοποίηση είναι οι εξής:
(α) Η εγκατάσταση, επισκευή, συντήρηση, επιδιόρθωση, ο παροπλισμός ή η ανάκτηση φθοριούχων αερίων θερμοκηπίου και ο έλεγχος εντοπισμού διαρροών σε σταθερό εξοπλισμό ψύξης, σε σταθερό εξοπλισμό κλιματισμού και αντλιών θερμότητας καθώς και σε μονάδες ψύξης σε φορτηγά ψυγεία και ρυμουλκούμενα που περιέχουν φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου.
(β) Η εγκατάσταση, επισκευή, συντήρηση, επιδιόρθωση, ο παροπλισμός ή η ανάκτηση φθοριούχων αερίων θερμοκηπίου και ο έλεγχος εντοπισμού διαρροών σε στατικό εξοπλισμό πυροπροστασίας που περιέχει φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου.
(γ) Η εγκατάσταση, επισκευή, συντήρηση, επιδιόρθωση, παροπλισμός ή η ανάκτηση φθοριούχων αερίων θερμοκηπίου και ο έλεγχος εντοπισμού διαρροών από στατικό ηλεκτρικό εξοπλισμό μεταγωγής.
(δ) Η ανάκτηση από στατικό εξοπλισμό που περιέχει διαλύτες οι οποίοι έχουν ως βάση φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου.
[Ανάκτηση σύμφωνα με τον Κανονισμό είναι η συλλογή και αποθήκευση φθοριούχων αερίων του θερμοκηπίου από προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των περιεκτών, και εξοπλισμό κατά τη συντήρηση ή επισκευή ή πριν από την τελική διάθεση των προϊόντων ή του εξοπλισμού.]
Οι εργασίες που απαιτούν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης είναι η ανάκτηση φθοριούχων αερίων του θερμοκηπίου από τον εξοπλισμό κλιματισμού των μηχανοκίνητων οχημάτων με μικτό βάρος κάτω από 3,5 τόνους (κατηγορίες Μ1 και Ν1).
Πιστοποίηση Ψυκτικών
Για την εκτέλεση των εργασιών (α) απαιτείται άδεια άσκησης επαγγέλματος σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Προεδρικού Διατάγματος 1/2013 (ΦΕΚ 1 τεύχος Α, 8 Ιανουαρίου 2013) και πιστοποίηση προσόντων από Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π). Για την πιστοποίηση αυτή απαιτείται διαδικασία αξιολόγησης μέσω της διεξαγωγής εξετάσεων πιστοποίησης προσόντων. Οι αρμόδιοι φορείς αξιολόγησης είναι οι υπηρεσίες των Περιφερειών και οι Φορείς Διεξαγωγής Εξετάσεων (ΦΔΕ) που αδειοδοτούνται από τον ΕΟΠΠΕΠ.
Για την εκτέλεση των εργασιών (β) έως (δ) απαιτείται άδεια άσκησης επαγγέλματος σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Προεδρικού Διατάγματος 1/2013 (ΦΕΚ 1 τεύχος Α, 8 Ιανουαρίου 2013) και πιστοποίηση προσόντων από τον ΕΟΠΠΕΠ ή από φορέα διαπιστευμένο από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ).
Δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις πιστοποίησης προσόντων έχουν:
(α) Οι απόφοιτοι των δημόσιων και ιδιωτικών Ι.Ε.Κ. στους οποίους έχει χορηγηθεί, ύστερα από την επιτυχή ολοκλήρωση της κατάρτισής τους, Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (Β.Ε.Κ.).
(β) Οι επαγγελματίες που παρακολούθησαν επιτυχώς σε Κέντρο Διά Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) Πρόγραμμα Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης, συμβατό με το εκάστοτε ισχύον επαγγελματικό περίγραμμα προκειμένου να εκσυγχρονίσουν ή αναβαθμίσουν τις γνώσεις, τις ικανότητες και τις δεξιότητες του επαγγέλματός τους, στους οποίους χορηγείται Βεβαίωση Παρακολούθησης.
Τεχνικοί Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, τηλ. 2221077876
|
