Τα καρπούζια είναι ένα ζουμερό και ευχάριστο καλοκαιρινό φρούτο, το οποίο διατίθεται στην κατανάλωση άμεσα από το «μποστάνι». Η πάρα κάτω αναφορά μας απευθύνεται στους παραγωγούς, οι οποίοι για διάφορους εμπορικούς κυρίως λόγους, αναγκάζονται να αποθηκεύσουν έστω και βραχυχρόνια το προϊόν τους.
Γράφει ο Π. Φωτιάδης
Ειδικός σύμβουλος για την ISOFRUIT
Τα καρπούζια έχουν υψηλή ευαισθησία στο αιθυλένιο, ενώ η παρουσία του έχει σαν αποτέλεσμα να επισπεύδεται η απώλεια της σφριγηλότητας. Καρπούζια που εκτέθηκαν από 30 έως 60 ppm αιθυλενίου για 7 ημέρες στους 180 C έγιναν ακατάλληλα για εμπορική διάθεση. Ακόμα και σε σχετικά χαμηλές συγκεντρώσεις των 5 ppm αιθυλενίου, προκλήθηκε θάμπωμα, λέπτυνση του δέρματος και ξεθώριασμα του χρώματος .
Από την προηγούμενη παράγραφο φαίνεται ότι δεν πρέπει να αποθηκεύονται σε κοινές αποθήκες, αλλά σε ψυκτικούς θαλάμους με τη δυνατότητα ελέγχου του αιθυλενίου και αυτό γιατί εύκολα μπορεί η θερμοκρασία στις κοινές αποθήκες να φθάσει στους 180 C, ειδικότερα την εποχή της συγκομιδής που οι θερμοκρασίες περιβάλλοντος είναι υψηλές.

Ψυκτικός θάλαμος
Πιο συγκεκριμένα θα αναφερθούμε στην παρουσία του αιθυλενίου (C2H4) και με την βοήθεια των πιο κάτω δεδομένων θα εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για τη διατήρηση της ποιότητας.
Από τα στοιχεία που διαθέτει η ISOFRUIT παραθέτουμε τα εξής:
1) Τα καρπούζια έχουν υψηλή ευαισθησία στο αιθυλένιο (C2H4), ενώ η παρουσία του σε συγκεντρώσεις πάνω από 5 ppm έχει σαν αποτέλεσμα το θάμπωμα, τη λέπτυνση και το ξεθώριασμα της επιφανείας των προϊόντων.
2) Η ποσότητα του αιθυλενίου (C2H4) που εκλύεται κατά τη διάρκεια αποθήκευσης κυμαίνεται από 0,1 έως 1,0 ml C2H4/kg·h.
Από τα πιο πάνω στοιχεία μπορούμε να υπολογίσουμε το χρόνο που απαιτείται να εξαερίζεται ο θάλαμος, ώστε να βρισκόμαστε κάτω από το δυσμενές προαναφερθέν όριο.
Ενδεικτικά σε μελέτη για την αποθήκευση 80 τόνων προϊόντων απαιτείται ψυκτικός θάλαμος 320 κυβικών μέτρων που μέσα σε αυτόν η μέγιστη επιθυμητή συγκέντρωση του αιθυλενίου (C2H4) δεν πρέπει να ξεπερνά το 0,005% του ενεργού όγκου, για να έχουμε την επιζητούμενη προστασία.
Με κατάλληλους υπολογισμούς λαμβάνοντας υπόψη και την έκλυση των αερίων λόγω αναπνοής που μέσα σε αυτά υπάρχει και το αιθυλένιο, προσδιορίζουμε ότι σε περίπου σε 13 ώρες θα έχουμε φθάσει στο όριο του συγκέντρωσης του αιθυλενίου που από αυτό το σημείο και μετά, θα αρχίσει η πιθανή βλαπτική του δράση.
Βεβαίως αυτό θα ισχύσει μόνο εάν ο ψυκτικός θάλαμος παραμένει κλειστός και δεν έχει προβλεφθεί εξαερισμός ή δεν ανοιγοκλείνουν οι πόρτες για φορτοεκφόρτωση ή δεν έχει ληφθεί μέριμνα απορρόφησης του αιθυλενίου με κατάλληλες συσκευές.

Ψυκτικός θάλαμος και ψυχόμενος διάδρομος.
Σχετικά με την αποθήκευση εντός των ψυκτικών θαλάμων η ISOFRUIT προτείνει να γίνεται σε αυτούς που διαθέτουν ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΞΗ. Σύμφωνα με πληροφορίες από την κατασκευάστρια εταιρεία ALFA COOL HELLAS που διαθέτει αντίστοιχο ΔΙΠΛΩΜΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ, η εφαρμογή της ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΨΥΞΗΣ, στους ψυκτικούς θαλάμους διασφαλίζει τον έλεγχο και τη ρύθμιση των εκλυόμενων λόγω αναπνοής αερίων αιθυλενίου και διοξειδίου του άνθρακα ενώ επιμηκύνει το χρόνο αποθήκευσης κατά 20%.
Επίσης η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΞΗ, προστατεύει τα καρπούζια από παγώματα, γιατί χρησιμοποιεί ξεχωριστό ειδικό αισθητήρα θερμοκρασίας τοποθετημένο σε συγκεκριμένη θέση.
Παράλληλα προστατεύει από διακυμάνσεις της θερμοκρασίας στο σύνολο του όγκου που καταλαμβάνουν οι παλέτες μέσα στον Ψ. Θ., γιατί χρησιμοποιεί πολλά αισθητήρια βύθισης – διείσδυσης διατεταγμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε να ελέγχεται πλήρως όλος ο χώρος.
(Τα πιο πάνω αναφέρονται στον Τόμο της Εκδοτικής Εταιρείας
ISOFRUIT : ΦΡΟΥΤΑ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ). www.isofruit.gr